7. Onderzoekend leren via webquests

Voor de Amerikaan Bernie Dodge is de geweldige hoeveelheid informatie welke beschikbaar is op het internet aanleiding geweest tot het bedenken van "webquest". Bij het ontwikkelen van de webquest heeft hij gebruik gemaakt van de ideeën van Marzano.

De theorieën van Manzano zijn opgebouwd uit vijf dimensies.

• dimensie 1: motivatie;

  Deze eerste dimensie richt op de motivatie van de leerling om te zorgen dat hij kan gaan leren. Zo zal het leren moeten plaats vinden in een veilige omgeving waarbij er sprake is van wederzijdse acceptatie. Ook is het van belang dat de leerling heet gevoel heeft dat de hij werkt aan zijn eigen doelen en doelstellingen. Hierbij moet het leren, de opdracht, binnen de grenzen van de mogelijkheid liggen van de leerling. Deze eerste dimensie richt zich dus op het goed mogelijk maken van het leren en het zorgen voor een veilig leerklimaat. De verantwoordelijkheid hiervoor ligt bij de docent maar ook bij de leerling.

• dimensie 2: nieuwe kennis verkennen en verwerven;

  Met leren wordt pas iets bereikt als er nieuwe kennis wordt toegevoegd aan al bestaande kennis. In deze dimensie leren leerlingen niet alleen reproductieve kennis maar zijn ze ook actief bezig met deze kennis.

• dimensie 3: kennis verbreden en verdiepen;

  Aan de leerstof heeft de leerling pas iets als deze begrijpt wat het is en kan toepassen in een andere situatie, dat hij inzicht heeft gekregen in de nieuw verworven kennis. Zo zijn er acht activiteiten welke helpen de kennis uit te breiden en deze verder te verfijnen.

  • vergelijken;

    Wat zijn de verschillen en wat zijn de overeenkomsten.

  • classificeren;

    groeperen op basis van kenmerken.

  • abstraheren;

    Bij abstraheren wordt er gekeken naar of er een patroon is in de kennis.

  • inductie;

    Conclusies trekken op basis van waarnemingen of analyse.

  • deductie;

    Toepassen van principes of regels op een situatie en hierover een uitspraak doen of een conclusie trekken.

  • onderbouwen;

    Het onderbouwen van een stelling of bewering met behulp van bewijs.

  • fouten analyseren;

    Opsporen van fouten in eigen of andermans denkproces en deze helpen verbeteren.

  • perspectieven analyseren.

    Het onderzoeken van meningen van normen van andere en waarden welke hier achter liggen waarmee eigen normen bijgesteld kunnen worden.

• dimensie 4: onderzoeken;

  Het doel van kennis is dat deze gebeurd kan worden, het toepassen. Hiermee kan de beschikbare kennis verder uitgebouwd worden.

• dimensie 5: reflecteren.

  Door het voeren van een goede reflectie halen leerlingen meer uit de opdrachten. Het leert hun tevens kritisch te kijken naar hun eigen werkzaamheden, naar hun eigen producten. In de toekomstige loopbaar van de leerling zal dit in de meeste van de gevallen ook nodig zijn.

Het doel van een webquest is het verwerven van kennis en het verfijnen van deze. Om dit doel te bereiken bestaat een webquest uit vijf vaste onderdelen. De invulling van deze onderdelen kunnen vergeleken worden met de vijf dimensies van Manzano.

• inleiding;

  De inleiding is een kort stukje tekst waarin doel en achtergrond van de opdracht wordt weergegeven. Hiermee wordt de leerling geprikkeld om verder te gaan met de opdracht.

• opdracht;

  In de opdracht staat beschreven wat de leerling moet doen en wat voor eindproduct er geleverd moet worden. De opdracht moet niet inhouden dat de leerling alleen informatie moet zoeken maar dat hij hier mee aan de slag gaat. De opdracht moet een doel hebben voor de leerling.

• verwerking;

  In dit deel van de webquest wordt er verteld hoe de leerling aan de slag moet gaan met de opdracht. Als er gewerkt wordt in een teamverband kan hier ook de taakverdeling van ieder worden.

• bronnen;

  Om de leerlingen te helpen met het vinden van informatie kunnen hier een aantal bronnen neer worden gezet welke helpen bij het verkrijgen van voldoende informatie om de opdracht te kunnen maken.

• beoordeling.

  In dit laatste onderdeel wordt er verteld hoe de opdracht beoordeeld gaat worden, wat de eisen zijn om waaraan het product moet voldoen. Als het resultaat van deze beoordeling met de leerlingen wordt besproken kan er nog meer uit de reflectie worden gehaald zodat de volgende keer beter wordt gescoord.

Het nut van een webquest is dat de leerlingen op een gestructureerde manier aan de slag kunnen gaan met een opdracht zonder dat er per direct veel tijd kwijt wordt geraakt aan het zoeken van informatiebronnen. Dit heeft echter wel direct de consequentie dat de docent hierin zal moeten investeren. Als er gebruik gemaakt wordt van websites als informatiebron is er het gevaar deze informatie het jaar erna niet mee beschikbaar is.

Binnen het natuurlijke leren wordt er gebruik gemaakt van een vergelijkbaar iets. Hier worden de leerlingen geprikkeld met een korte vraag welke op een kaartje staat, een Willem-Wever vraag. Ze gaan deze vraag proberen op te lossen welke ze in een product inleveren. Eventueel kunnen de leerlingen hier ook kiezen om een eigen vraag te bedenken.